Çevre Yönetim Hizmeti Yeterlik Belgesi, eski adıyla “Çevre Görevlisi Belgesi” olarak geçen bir belgedir. İlk ortaya çıkışı, uzun yıllar önce çevre mühendisleri ve diğer bazı meslekler için yeni bir uzmanlık alanı gibi görülse de işin aslı tamamen farklı ilerledi. Özellikle ilk yıllarda çevre mühendisi dışındaki mesleklerin de kolaylıkla bu belgeyi alabiliyor olması çeşitli infiallere yol açtı.
Son olarak 1 Kasım 2022 tarih ve 32000 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik” ile günümüzdeki şeklini alan “Çevre Yönetim Hizmeti Yeterlik Belgesi” ya da eski adıyla çevre görevlisi belgesinin nasıl alınacağına kısaca bu yazıda yer vermiş olacağız.
Çevre Yönetim Hizmeti Yeterlik Belgesi (Çevre Görevlisi Belgesi) Kimler Tarafından Alınabilir?
Mevzuata göre “Çevre yönetimi hizmeti vermek üzere, Bakanlık tarafından çevre mühendislerine veya yetkilendirilmiş kişilere verilen yeterlik belgesi” olarak nitelendirilmiş olan bu belge, çevre mühendisleri için eğitimsiz ve sınavsız şekilde alınabilmektedir. Çevre mühendisi olmayanlar için ise mevzuatta aşağıdaki ibare yer almaktadır:
Madde 6 Fıkra 1
b)Üniversitelerin çevre mühendisliği hariç diğer mühendislik bölümlerinden veya ilgili fakültelerin fizik, kimya, biyoloji, biyokimya, jeoloji bölümlerinden mezun olanlardan; çevre mühendisliği, çevre bilimleri, çevre teknolojileri veya çevre yönetimi konularında tezli lisansüstü eğitim almış olanlara mezuniyet belgeleriyle,
c)Üniversitelerin mühendislik bölümlerinden veya ilgili fakültelerinin fizik, kimya, biyoloji, biyokimya, jeoloji bölümlerinden mezun olanlardan; Bakanlık veya mülga Çevre Bakanlığı veya mülga Çevre ve Orman Bakanlığı veya mülga Çevre ve Şehircilik Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarının; çevre ile ilgili teknik birimlerinde çevre mevzuatı kapsamında en az yedi yıl çalışmış olanlara, durumlarını gösteren resmi yazıyla, sistem üzerinden başvuru yapmaları halinde verilir.
Başvuru Nasıl Yapılır ve Hangi Dokümanlar Gerekir?
Bu konuyu çevre mühendisi özelinde anlatarak ilerliyoruz. Eğer çevre mühendisi olarak bu belgeyi almak istiyorsanız; lisans ya da yüksek lisans mezuniyet belgenizi ve bir adet vesikalık fotoğrafı (6cm x 6cm) bilgisayar ortamına aktarmış olmanız gerekmektedir. Ayrıca elektronik imza ya da mobil imza almış olmanız gerekmektedir. Yazının ilerleyen noktalarında elektronik imza ya da mobil imzanın nasıl alınacağına, hangilerinin geçerli olduğuna da değineceğiz.
Yapılacak ilk işlem, Entegre Çevre Bilgi Sistemi’ne Vatandaş Girişi yaparak sisteme ilk kaydınızı açmak olacaktır. Sonrasında anasayfa bölümünde yer alan “E-Yeterlik Uygulaması”na şahıs olarak giriş yapılması gerekmektedir:
İlgili sayfaya giriş yaptıktan sonra sol sekmeler arasında yer alan “Çevre Mühendisi/Yetkilendirilmiş Kişi Başvurusu” sayfasından ilk başvurunuzu oluşturabilirsiniz:
Başvuru için gereken eğitim bilgileriniz, vesikalık fotoğrafınız ve diplomanız sisteme yüklendikten sonra “Elektronik” ya da “Mobil İmza” ile gönderim yaparak başvurunuzu Bakanlığa teslim edebilirsiniz. İlk belge alımlarında ücret alınmadığı için, düzenli olarak başvurunuzun onaylanıp onaylanmadığını kontrol etmeniz yeterli olacaktır.
Elektronik İmza veya Mobil İmza Nedir, Nasıl Alınır?
Tüm Türkiye’de doktorlar, avukatlar ve mühendisler çoğunlukla bu tür imzaları kullanmak durumundadırlar. Temelde sizin kişi olarak doğrulama yaptığınızı belirten bir imza arayüzüdür. Elektronik İmza ya da Mobil İmza şeklinde iki farklı seçeneğe sahip olunsa da, her birisinin kendisine göre artısı ve eksisi vardır.
Elektronik imza; PTT’den alınabileceği gibi, tamamen özel kuruluşlardan da (eimzatr, etuğra, TürkTrust vb.) satın alınabilir. Elektronik imzalar flash bellek tipindedir. Kullanım için bir bilgisayar ve bilgisayar içerisinde de gerekli bazı programlar bulunmalıdır. Bu programların bazıları NetFrameWork, Java, AKİS ve imza firmasının kendi yazılımlarıdır. Elektronik imzalar 1 yıl ile 3 yıl arasında modeller olarak satılmaktadırlar. PTT üzerinden alınması durumunda birkaç gün içerisinde kargo ile istediğiniz adrese teslim edilirken; özel firmalardan aldıklarınız anında etkin olacaktır.
Mobil imza konusunda, ÇEVRE ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI tarafından yalnızca iki operatör ile anlaşma bulunmaktadır. Turkcell veya Türk Telekom kullanımı zorunludur. Mobil imza kullanabilmek için; operatör mağazanıza giderek başvuru yapmalı ve “128K” olarak geçen hatlardan almanız gerekmektedir. Mobil imza bir hafta içinde aktif olmaktadır. Mobil imza kullanmak için herhangi bir telefon yeterli olmaktadır. Her imza kullanıcısı, tıpkı bankalarda olduğu gibi kendisine 6 haneli sayısal bir şifre belirlemek ve imza attığı her doküman için bu şifreyi girmek zorunda kalmaktadır.
İkisi karşılaştırılacak olursa, mobil imza uygulaması daha kolay bir türdür. Ancak elektronik imza daha ucuzdur. Ayrıca sürekli bir bilgisayar bulundurulması gerekir. Çalıştırılması nispeten daha zor bir cihazdır.
Belgem Onaylandı, Ne Kadar Süre Geçerli?
Başvurunuz onaylandıktan sonra, onay tarihinden itibaren 4 yıl boyunca geçerli olan belgeniz sistemden indirilebilir durumda olacaktır. Belgenizin süresi dolmadan en geç 30 gün öncesine kadar, belge yenileme başvurusu yapılması gerekmektedir. Belgenin vize ettirilmesi bir bedele sahip olup; 30 gün sürenin altına düşülmesi durumunda belge bedeli iki katına çıkacaktır.
Bu yazının mesleki anlamda işinize yarayacağını umarak, iyi çalışmalar dilerim.
Diğer mesleki yazılarım için tıklayınız
