Bu yazımızda ilk olarak 12 Temmuz 2019 tarih ve 30829 sayılı Resmi Gazete ile hayatımıza dâhil olan, reklamlarda da sık sık gördüğümüz Sıfır Atık Projesinden bahsedeceğiz. Temelde bu projenin amacı hammadde ve doğal kaynakların etkin kullanımının sağlanması, sürdürülebilir kalkınma ilkelerine bağlı kalarak atıkların doğru yönetilmesi, çevre ve insan sağlığının korunmasını sağlamaktır.
Bu proje ile israfın önlenmesi, atıkların henüz kaynağında önlenmesi veya azaltılması, önlenemediği ya da azaltılamadığı durumlarda doğru ayrılması ve doğru şekilde geri kazanılmasını sağlamak amaçlanmaktadır.
Sıfır Atık Projeleri kapsamında birincil görevli çevre mühendisleri olsa da, toplum olarak herkesin destek olması beklenmektedir. Projenin başarıya ulaşabilmesi için:
- Çalışma ekibi kurulmalı,
- Mevcut durumun tespiti ve ihtiyaç analizlerinin yapıldığı doğru bir planlama yapılmalı,
- Eğitimler ve uygulamalar gerçekleştirilmeli,
- İzleme, kayıt tutma, raporlama yapılmalı ve her zaman daha iyiye gidebilmek için iyileştirme araştırmaları yapılmalıdır.
Kimler Bu Sisteme Dahil Olmalıdır?
Sıfır Atık Projeleri hem mahalli idareler hem de bina/yerleşkeler için uygulanması gereken projelerdir. Mahalli idareler kısmında belediyelere ve il özel idarelerine görev düşerken; bina/yerleşkeler kısmında ise diğer kamu kurum kuruluşları, organize sanayi bölgeleri, havaalanları, iş merkezleri, AVM’ler, sağlık kuruluşları, konaklama tesisleri, akaryakıt istasyonları, yurtlar ve okullar alanlarda çalışmalar gerçekleştirilmelidir.
Bu projelere dâhil olmak isteyen ya da dâhil olmak zorunda olanlar, öncelikle doğru toplama ekipmanlarını kurmak zorundadırlar. Ambalaj atıkları ve ortak kullanım alanlarından çıkan atıklar için ayrı renkte toplama ekipmanları gerekmektedir. Bu renklerin tamamı, Sıfır Atık Yönetmeliğinde yer almaktadır. Kısaca özetlenmesi gerekirse:
| ATIK ADI | RENK |
| Kağıt | Mavi |
| Plastik | Sarı |
| Cam | Yeşil |
| Metal | Açık Gri |
| Biyobozunur Atıklar | Kahverengi |
| Geri Kazanılamayan Atıklar | Siyah |
| Tıbbi Atıklar | Kırmızı |
Gereken ekipmanların kurulumundan sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait çevrimiçi ortamda, gereken bilgi ve belgeler yüklenerek başvuru oluşturulur. Belge alınana kadar ve alındıktan sonra da, bağlı bulunan İl Müdürlüğünce çeşitli denetimler gerçekleştirilir. Bu sayede işleyişin doğruluğunun da kontrolü sağlanmış olur.
İstatistiklerle Sıfır Atık Projesi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göre bu proje kapsamında 31 milyon ton atığın doğru ve amacına uygun toplandığı belirlenmiştir. 31 Milyon ton atığın kısaca kazançları şunlardır:
- 42 milyon adet ağaç
- 585 milyon kilogram daha az sera gazı
- 69 milyon m³ daha az su kullanımı
- 20 milyar kWh daha az enerji kullanımı
- Yıllık 13 milyar TL’yi bulan ekonomik kazanç
Sizler de evlerinizde ya da iş yerlerinizde topladığınız atıklar ile elde ettiğiniz başarıyı ölçmek için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait atık sayacını kullanabilirsiniz:
https://sifiratik.gov.tr/sifir-atik/atik-sayaci
Daha fazla mesleki yazım için buraya tıklayabilirsiniz.
